Siyah demir oksit ve mikamsı demir oksit isimleri ilede bilinir.
Levhamsı, pulsu hematite spekülarit denir. Siyah renkte, metal
parlaklığında, çizgi rengi kırmızı ve kahverengi olan gevrek yapılı bir
metal oksittir. Romboedrik kristalleri olduğu gibi, pullu cinsi demir
mikası ismini alır.Yapısı: Mikamsı demir oksit, plaka yapılı hematit
olarak da bilinen doğal bir madendir. Kimyasal yapı olarak hematitle
aynıdır fakat plakalı yapısıyla ondan ayrılır. Üst üste binmiş plaka
yapısı sayesinde yüzeyleri bir zırh gibi kaplar ve ultraviole ışınlarını
yansıtır. Zeminden su buharı çıkışını engellemez. Kimyasal olarak
dayanıklıdır.
Alkalilerden ve hidroklorik asit dışındaki seyreltik kaynar asitlerden
etkilenmez. Mikamsı demir oksit pigmenti mükemmel ısı ve iyi elektrik
dayanımı gösterir. Zehirli değildir. Kusma ve kanama yapmaz. Solmaz ve
tebeşirlenme özelliği göstermez.
Özellikle yapı çeliklerini korozyondan korumak için üretilen boyalarda
kullanılan en önemli bariyer pigmentidir. Birçok yapı çeliğini
korozyondan ve dış ortam etkilerinden korumada 100 yıllık bir rekora
sahiptir.
Bu pigmentin kullanımının klasik bir örneği olarak Eyfel Kulesi
gösterilebilir. Bu çelik yapı 1889 da ki yapımından bu yana her 10-15
yılda bir mikamsı demir oksit içerikli boya ile korunmaktadır. Bu
pigmentin kullanılmasıyla, çelik köprülerin, elektrik iletim
direklerinin, yakıt tanklarının, sondaj kuyularının, çelik hangarların
ve benzeri yüzeylerin üstün bir biçimde korunduğu da teknik
literatürlerde açıklanmaktadır.
UV radyasyonunu emme kapasitesi nedeniyle bağlayıcı olarak kullanılan
polimerleri korur. Oksijen ve nem geçişini önler. Bu özelliğiyle, yapı
çeliklerinin korunmasında ağır işlem boyası olarak uygulanmasını sağlar.
Alkid, epoksi, vinil, akrilik, poliüretan ve klorlu kauçuk gibi
polimerlerle üretilen koruyucu astar ve sonkat boyalarda başarılı bir
biçimde kullanılmaktadır. Balıkların üzerindeki pullar gibi üst üste
örtüşen plaka tipli (mikamsı) parçacıkların yatay katmanları gibi olan
bu pigment, boyalara ayrı bir dayanım verir.
Bu gri pigment plakaları güneş radyasyonunu (metalik pul pigmente benzer
biçimde) büyük ölçüde yansıtacak ve bu oksit pigmentini içeren boya
filmi yansıtma yeteneğini uzun yıllar (bağlayıcıyı zararlı güneş
ışığından koruyarak) sürdürecektir. Bunun yanında mikamsı demir oksit
pigmentinin plaka ya da yapraksı yapısı nem penetrasyonu için fiziksel
bir engel oluşturarak korozyon riskini azaltacaktır.
Bu pigmentin içerisine gerek performansını ve gerekse estetik görünümünü
(renk tonunu koyu griden simli bir renge dönüştürerek) arttırmak için az
miktarda leafing alüminyum pasta konabilir. Mikamsı demir oksit pigment
içeren metal koruyucu astar katlar, her zaman çinko kromat gibi uygun
bir pas önleyici pigment de içerir. Son katlar genellikle % 30-40
oranında mikamsı demir oksit pigment içerecek biçimde formüle edilir.
Mikamsı demir oksit pigmentler, toksik maddeler içermediğinden gıda
işleme tesisleri, şeker fabrikaları, süt tesisleri, bira ve meşrubat
üretim yerleri gibi yerlerde uygulanan zehirsiz son kat boyalar için de
son derece uygundur.
